Dekadę później: Czy Euro 2012 naprawdę zapoczątkowało nową erę w polskiej piłce nożnej?

Z pozoru spuścizna Euro 2012 wygląda imponująco. Polska zainwestowała ponad 20 mld euro w infrastrukturę, modernizację dróg, lotnisk i kolei. Cztery nowe stadiony – Warszawa, Wrocław, Gdańsk i Poznań – zostały zbudowane lub odnowione zgodnie ze standardami UEFA. Areny te pozostają ikonami architektury i organizują mecze klubowe i krajowe, koncerty i ważne wydarzenia. Mimo tej infrastrukturalnej rewolucji, wielu kibiców i ekspertów uważa, że rozwój polskiej kultury piłkarskiej nie nadąża za zmianami. Zamiast tego coraz więcej fanów angażuje się w społeczności online i śledzi wyniki przez platformy takie jak Vulkan Bet zakłady, które oferują nowy sposób na bycie częścią sportowej rywalizacji.
 

Jednym z głównych celów turnieju było rozpalenie renesansu w oddolnej piłce nożnej. Polska miała nadzieję, że Euro 2012 zainspiruje nowe pokolenie zawodników i kibiców. Przez jakiś czas tak było. Rekrutacja młodzieży do lokalnych Akademii Piłkarskich wzrosła w latach 2012-2015. Gminy inwestowały w boiska szkoleniowe i małe boiska gminne. Polski Związek Piłki Nożnej (PZPN) uruchomił programy rozwojowe mające na celu harcerstwo i szkolenie młodych talentów. Jednak wiele z tych inicjatyw zakończyło się niepowodzeniem z powodu niespójnego finansowania, biurokratycznych przeszkód i braku długoterminowej wizji.

Na poziomie elitarnym reprezentacja Polski doświadcza wzlotów i upadków od 2012 roku. Punktem kulminacyjnym było niewątpliwie dotarcie do ćwierćfinału Euro 2016 z Robertem Lewandowskim na czele złotego pokolenia. Jednak rozczarowujące występy na Mistrzostwach Świata 2018 i Euro 2020 ujawniły głębsze problemy strukturalne – a mianowicie nadmierne poleganie na starzejących się gwiazdach i cienki rurociąg świeżych talentów. Podczas gdy Lewandowski stał się globalną supergwiazdą, Polska walczyła o stworzenie spójnej obsady drugoplanowej, aby utrzymać status najwyższego poziomu w Europie. W tym czasie wielu kibiców zaczęło jeszcze bardziej angażować się w mecze poprzez zakłady piłkarskie online, co dodało emocji nawet mniej udanym kampaniom.

Co ciekawe, tam, gdzie Euro 2012 prawdopodobnie miało najbardziej trwały wpływ, jest poza boiskiem. Zmieniło to to, jak widziano Polskę - i jak widziała siebie. Kraj udowodnił, że może być gospodarzem światowej klasy imprezy sportowej, zmieniając postrzeganie w UE i poza nią. Turniej przyciągnął ponad 600 000 zagranicznych fanów i wprowadził do gospodarki około 1,5 miliarda euro dzięki turystyce i hotelarstwu. Co ważniejsze, umacniała narodową dumę i poczucie nowoczesnej tożsamości, szczególnie wśród młodych Polaków.

To powiedziawszy, oczekiwania kontra rzeczywistość pozostają złożonym porównaniem. Euro 2012 nigdy nie naprawiło wszystkiego z dnia na dzień. Ale pod wieloma względami Polska przegapiła strategiczną szansę. Turniej mógł być katalizatorem trwałej reformy edukacji trenerskiej, rozwoju młodzieży i zarządzania. Zamiast tego pęd był w dużej mierze symboliczny, a struktury potrzebne do utrzymania tego pędu były albo słabo rozwinięte, albo źle utrzymane.

Mimo to nadzieja nie jest stracona. W ostatnich latach wznowiono wysiłki na rzecz odbudowy od oddolnych. PZPN odnowił licencje trenerskie dla młodzieży i inwestuje w analitykę i naukę o sporcie. Kluby zaczynają myśleć poza krótkoterminowymi transferami i w kierunku rozwoju Akademii. Polska ma teraz kilku graczy w najlepszych ligach europejskich, co sugeruje, że nasiona posadzone na początku 2010 roku w końcu zaczynają przynosić owoce.

Z perspektywy czasu Euro 2012 dało polskiej piłce złotą platformę - ale nie złotą gwarancję. Turniej był rzadkim centrum uwagi, szansą na skok do przodu. Chociaż Polska nie wykorzystała tego w pełni, dziedzictwo jest dalekie od zmarnowania. Jeśli lekcje minionej dekady są naprawdę pochłonięte, kolejna era polskiego futbolu może jeszcze spełnić obietnicę szeptaną podczas tego niezapomnianego lata 2012 roku.